BM’nin Önemli Kıbrıs Kararları

admin

Beğenme

Yorum Yaz

Favorilere Ekle

Kıbrıs Sorunu, uzun bir tarihi geçmişe sahip, uluslararası ilişkilerde önemli bir konu olarak öne çıkan ve Kıbrıs adasının geleceğini etkileyen karmaşık bir meseledir. Bu sorun, Kıbrıs adasının coğrafi konumu ve stratejik önemi nedeniyle yüzyıllar boyunca farklı egemenlikler altında kalmış ve farklı kültürlerin etkisi altında kalmıştır.

Kıbrıs Sorunu’nun temelinde, Kıbrıs Türkleri ve Kıbrıs Rumları arasındaki siyasi, etnik ve toprak anlaşmazlıklar yer almaktadır. Kıbrıs adası, 1960 yılında bağımsızlığını kazanarak Kıbrıs Cumhuriyeti adıyla bir federal devlet olarak kurulmuş olmasına rağmen, zamanla gerginlikler artmış ve 1964’te BM Barış Gücü’nün adaya gönderilmesine karar verilmiştir.

Bu girişim, adada barışı ve güvenliği sağlamak için önemli bir adım olmuş olsa da, 1974 yılında yaşanan bir dizi olay sonucunda Kıbrıs Türkleri ve Kıbrıs Rumları arasında şiddetli çatışmalar yaşanmış ve adanın Türk ve Rum bölgeleri arasında “Yeşil Hat” adı verilen bir çizgiyle bölünmüştür. Bu bölünme sonucunda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ilan edilmiş ve bu bölgede Kıbrıs Türkleri ayrı bir siyasi yapı altında yaşamaya başlamıştır.

Kıbrıs Sorunu, Birleşmiş Milletler tarafından da aktif bir şekilde ele alınan ve çözüm için sürekli çabalar sarf edilen bir konudur. BM, farklı kararlar ve planlarla Kıbrıs Sorunu’nun barışçıl bir şekilde çözülmesi için tarafları teşvik etmeye ve müzakereleri desteklemeye devam etmektedir.

Bu yazıda, Kıbrıs Sorunu’nun tarihçesi, önemli BM kararları ve Kıbrıs Türkleri ile Kıbrıs Rumları arasındaki ilişkilerin evrimi ele alınarak, bu karmaşık konunun anlaşılmasına katkı sağlanacaktır. Kıbrıs Sorunu’nun çözümü için sürekli bir çaba ve siyasi irade gerektiği unutulmamalıdır, çünkü sadece taraflar arasında uzlaşıyla birlikte adanın barış ve refah içinde birleşmesi mümkün olacaktır.

1. BM Güvenlik Konseyi Kararı 186 (1964): BM Barış Gücü’nün Kıbrıs’a gönderilmesine yönelik olarak kabul edilmiştir ve Kıbrıs’ta ateşkesin korunması ve huzursuzluğun önlenmesi için BM Güvenlik Konseyi tarafından alınmıştır.
2. BM Genel Kurulu Kararı 3212 (1974): Kıbrıs’ta kalıcı barışın sağlanması için taraflara müzakerelere devam etmeleri ve Kıbrıs Sorunu’nun barışçıl bir şekilde çözülmesine katkıda bulunmaları çağrısı yapılmıştır.
3. BM Güvenlik Konseyi Kararı 541 (1983): Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) ilanını tanımayan bir karardır. BM Güvenlik Konseyi, KKTC’nin ilanını yasadışı olarak nitelendirmiştir ve Kıbrıs Rum hükümeti, KKTC’nin ilanını geçersiz ilan etmiştir.
4. BM Güvenlik Konseyi Kararı 550 (1984): Kıbrıs Sorunu’nun çözümü için taraflar arasında görüşmelerin teşvik edilmesi ve Kıbrıs Rum hükümetinin Kıbrıs’ın kuzeyine yerleşimleri engelleme tehdidine karşı tedbirler alınmasını öngören bir karardır. Bu karar, KKTC’nin statüsünü de vurgulayan önemli bir belgedir.
5. BM Genel Kurulu Kararı 367 (1975): Kıbrıs’ta toplumlar arasında barışçıl bir çözümün sağlanması ve Kıbrıs Sorunu’nun siyasi çözümünün desteklenmesi gerektiği vurgulanmıştır.
6. BM Genel Kurulu Kararı 54/230 (2000): Kıbrıs’ta adanın siyasi eşitlik, federal bir yapı ve bölgesel bir çözüme dayalı olarak birleşmesi çağrısı yapılmıştır.
7. BM Güvenlik Konseyi Kararı 1251 (1999): Kıbrıs’ta adanın birleşmesi ve birleşik federal bir devletin kurulmasını teşvik eden bir karardır. Ayrıca, Kıbrıs Türk tarafının Annan Planı’na desteği vurgulanmıştır.
8. BM Güvenlik Konseyi Kararı 1283 (2000): Kıbrıs Sorunu’nun çözümü için taraflara müzakerelerde ciddiyetle çalışmaları çağrısında bulunmuş ve Kıbrıs Türk tarafının Annan Planı’na desteğini teyit etmiştir.
9. Annan Planı (2004): BM Genel Sekreteri Kofi Annan tarafından hazırlanan ve Kıbrıs Sorunu’nun çözümü için bir plan olan Annan Planı, Kıbrıs Türkleri ve Kıbrıs Rumları arasında referandumla oylanmıştır. Ancak, referandumda Kıbrıs Türkleri plana evet derken, Kıbrıs Rumları planı reddetmiş ve Kıbrıs’ın birleşmesi mümkün olamamıştır.

Bu kararlar, Kıbrıs Sorunu’nun çözümüne yönelik BM’nin çabalarını ve Kıbrıs Türkleri ile KKTC’nin statüsü ve geleceği konusundaki uluslararası toplumun pozisyonunu yansıtmaktadır. Ancak, Kıbrıs Sorunu’nun tam anlamıyla çözümü için taraflar arasında ileriye dönük müzakereler ve uzlaşı gerekmektedir.